Er zijn op korte termijn maatregelen nodig om de onmenselijke effecten van de personeelstekorten in de zorg tegen te gaan.

Dat blijkt uit het onderzoek van V&VN van september jl. waar 17.000 verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten aan hebben meegedaan.

Patiëntveiligheid verslechterd

De personeelstekorten in de zorg hebben nog meer negatieve impact dan al bekend was. Ruim driekwart van de deelnemers aan het onderzoek geeft aan dat het personeelstekort invloed heeft op hun gezondheid of privéleven. 62 procent draait extra diensten, vaak met minder mensen in een team dan nodig is om de vereiste kwaliteit te kunnen bieden.

Volgens 48 procent van de respondenten is in de instelling waar zij werken de patiëntveiligheid verslechterd. Meer dan de helft voelt zich schuldig tegenover patiënten, collega’s of familie.

Management: bespreek problemen en oplossingen

Volgens V&VN-directeur Sonja Kersten zijn de signalen over de werkdruk alarmerend. Er zijn dringend nieuwe collega’s nodig. Maar er zijn ook mogelijkheden om de werkdruk morgen al te verminderen en tijd te winnen voor patiënten en bewoners. Het is heel belangrijk dat managers en bestuurders écht open staan voor de oplossingen van de werkvloer.

Noodplan personeelstekorten

Daarom roept V&VN de nieuwe minister van VWS op om samen met alle betrokken partijen een noodplan personeelstekorten voor de gehele sector op te stellen met concrete maatregelen die op de werkvloer direct resulteren in meer patiëntenzorg.

Zo kan het aantal uren effectieve zorg sterk stijgen door te stoppen met onnodige administratie en niet patiënt-gerelateerde administratie over te laten aan anderen.

Ook is veel tijd voor de zorg te winnen door de zorgprofessionals niet in te zetten voor huishoudelijk, facilitair en logistiek werk. Voorbeelden zijn schoonmaken, voorraden regelen, receptietaken, maar ook klussen als wifi-codes regelen (wekelijks nieuwe) voor bewoners en grasmaaien!

Daarnaast moet het noodplan voorzien in het versneld terughalen van professionals die de afgelopen jaren de sector hebben verlaten. Ook werving van zij-instromers kan op korte termijn de druk verminderen als zij in een leer-werktraject worden opgeleid tot verzorgende IG.

Salaris, contracten en diensten verbeteren

Uit het onderzoek van V&VN blijkt dat verpleegkundigen en verzorgenden drempels zien voor de instroom van nieuwe collega’s.

Een overgrote meerderheid pleit voor een hoger salaris, aanééngesloten diensten en basiscontracten waarmee iemand in het eigen levensonderhoud kan voorzien. Dat maakt de keuze voor dit mooie vak volgens hen een stuk gemakkelijker.

Naast een noodplan voor de korte termijn, zijn maatregelen nodig om tot 2025 125.000 extra verpleegkundigen en verzorgenden aan te trekken. V&VN laat onderzoek doen naar de effectiviteit van maatregelen en komt, op basis van dit onderzoek, binnenkort met adviezen.

Lees het volledige rapport.