Ongeveer vijf jaar geleden – om precies te zijn op 6 maart 2014 – schreef ik in een column dat de 4-urige werkweek mijn ideaal is (zie the 4 hour work week, een bekend boek van de Amerikaan Ferriss!). En, zoals elk rechtschapen ideaal, volkomen onhaalbaar natuurlijk.
Want, hoewel iedereen die ik ken streeft naar rust, eenvoud en harmonie, is de praktijk dat iedereen het druk heeft, meer wil en onder strain leeft.
Pas bij het naderende pensioen dreigt de illusie realiteit te worden. Maar dan komt de tijd van niet meer werken, maar ook van niet meer kunnen, van reizen maar tegelijk thuis willen zijn, van nieuwe dingen ondernemen maar ook door de kleinkinderen worden opgeslokt. Daarna wordt je bemanteld door zorgers en hoop je op vier uur per week Netflix.
8 uur per week werken is ideaal voor onze balans tussen werken en de rest van ons leven
Nu werk ik in een wereld van mensen die bedrijven adviseren over werk en speciaal over werk en gezondheid. Wat moet ik zeggen? We werken meer dan ooit. We hebben ook meer dan ooit. Werken is gezond en maakt gelukkig, zeggen ze. Maar wat is werk?
Nu blijkt uit een interview met socioloog en Cambridge-onderzoeker Brendan Burchell, dat 8 uur per week ideaal is voor onze balans tussen werken en de rest van ons leven. Precies goed. Wat betekent dit? Gaan we nu allemaal acht uur per week werken? Maar… wat gebeurt er dan met de rest van je tijd?
Die rest neemt sterk toe. DE REST groeit. Wat doen we tijdens de REST? Dus, wat doen we als we niet werken?
In DE REST leven wij. Een allegaartje van wat wij hobby’s, gezin, slapen, eten, boodschappen doen, ruzie maken en het gras maaien noemen. Bij een 8-urige werkweek hebben we meer tijd voor DE REST.
Werk is de tijd dat we niet in DE REST leven. DE REST is de tijd die wij hebben als we van het werk komen en waarin we niet werken.
We definiëren onszelf al eeuwen door wat we doen. Sinds het existentialisme door te vertellen wat we ervan maken. Na de oorlog kwam de vrije tijd voor iedereen. Vroeger moest je rijk zijn voor vrije tijd. Vrije tijd, iets wat ik nu: DE REST noem. Want vrije tijd is niet vrij…
Niemand noemt zich “vrije tijder”
Je werk bepaalt wat je bent en wie je bent… Bij een ontmoeting is het eerst: ik heet Pieter en dan: ik ben bedrijfsarts. Niks: ik ben een mens. En terecht!
Daarom excuseren pensionado’s zich, omdat ze vrezen niets meer te zijn: “Ik ben gepensioneerd… maar ik heb het nog behoorlijk druk hoor!”
Moeders zuchten: “Ik ben vooral moeder, lastig te combineren hoor… werk en kinderen”, alsof het moederschap een mindere vorm van existentie is. Integendeel! Want we hebben te weinig kinderen om al die pensioenen die we weer door werken hebben gespaard, te kunnen ‘betalen’ (maar dit terzijde).
Mind you! Zo gauw DE REST groter wordt, zal het gaan lijken op werk. Niet alleen wordt DE REST bepalend voor wie je bent, maar DE REST wordt ook bepalend waar je staat in de maatschappij. En aangezien iedereen recht heeft op zijn niche – zijn identifcator – zijn eigen plek onder de zon waar ‘ie voor vechten mag, zal DE REST zich gaan ontwikkelen tot de bepalende factor in de maatschappij.
Wat doe jij? MIJN REST is behoorlijk druk hoor! Dan definieer ik mijzelf bijvoorbeeld als: ik ben wandelaar/schrijver/koker. Ik ben Netflixkijker, ik ben oppasser. Wie ben jij Pieter? Wandelaar. En waag ’t niet mij minder te vinden dan de Fietser.
Een ander onderscheid is – zogenaamd – dat werken moet en DE REST vrijwillig is. Vrij! Dream on! Kijk ik naar mijn buurman, mijn inspirator en model voor “de buurman”, dan zie ik toch vooral iemand die DE REST heel hard vult met onvrijwillige activiteiten. De REST-tijd moet namelijk gevuld worden, die laat je niet zo maar lopen.
Mijn buurman is een topvitale 70-plusser, die meandert tussen golf, Netflix, sport kijken en koken. Die met zijn tweedehands camper en zijn even vitale eega Europa onveilig maakt. Iemand die op zijn kleinkinderen past, tegelijkertijd appt en ook nog de familiegeschiedenis uitpluist tot aan het verleden waarin hij als jager-verzamelaar uitkomt bij de gemeenschappelijke voorouder Adam (en Eva natuurlijk).
Waarom is er geen WIA voor gepensioneerden?
Zie de nieuwste trend: NIKSEN. Heel hard NIKSEN. Wat een inspanning zeg. Werk ik even hard aan mijn RUST.
De 8-urige werkweek: ik neem vanaf nu mijn huis mee naar het werk.
