Het verzuimpercentage in de zorg van het vierde kwartaal 2014 tot en met derde kwartaal 2015 is gestegen met 10,5 procent.

Vernet en 0/24 Research & Organization Development onderzochten samen met negen grote zorgorganisaties hoe bij de invoering van zelfsturende teams het verzuim zich ontwikkelt en hoe met verzuim om te gaan.

Toename verzuimpercentage

Het cijfermatige deel van het onderzoek, uitgevoerd onder 3.200 medewerkers, toont aan dat het verzuimpercentage toeneemt wanneer organisaties overgaan tot zelfsturing.

Organisaties die langer dan een jaar bezig zijn met het werken in zelfsturende teams, laten veelal een hoger verzuim zien dan het gemiddelde van de branchegenoten.

De organisaties die langer dan een jaar bezig zijn met zelfsturing hebben overwegend een lage meldingsfrequentie. Lager dan het branchegemiddelde van de betreffende zorgsectoren

De combinatie hoog verzuim en lage frequentie duidt op de stijging van de verzuimduur. Op het moment dat iemand zich ziek meldt, leidt dit tot een langere verzuimperiode.

Hogere verzuimdrempel en langere verzuimduur

Uit de interviews met teamleden van zelfsturende teams blijkt dat zij het veelal moeilijk vinden om zich ziek te melden, omdat ze hun teamleden niet willen opzadelen met hun werk.

Teamleden gaven aan soms over hun grenzen te gaan. Dat resulteert in langere ziekteperiodes. Voorheen was de manager nog verantwoordelijk voor het verzuim en had de taak om het welzijn en de gezondheid van zijn medewerkers te signaleren. Men kon hier tijdig op anticiperen.

Ook was het de taak van de manager om bij ziekmelding het werk opnieuw te verdelen. Nu blijft vaak in het midden hoe en wie er signaleert.

Het advies van Vernet en 0/24 is om bij de invoering naar zelfsturing de signaleringsvraag met het team te bespreken.

Een mogelijke uitkomst van dit gesprek kan zijn dat het als een rol in het team belegd wordt. Deze functie is cruciaal omdat je als werkgever wilt voorkomen dat iemand langdurig uitvalt met bijvoorbeeld een hernia of burn-out.

Stijgend verzuim

Het onderzoek van Vernet en 0/24 is erop gericht om zorginstellingen te ondersteunen met nieuwe inzichten en feiten over het effect van zelfsturing op inzetbaarheid en verzuim.

Vanwege de mogelijke financiële risico’s van een stijgend verzuim, is er bij de organisaties behoefte aan deugdelijke informatie en ervaringen van gelijkgestemden als het gaat om de ‘nieuwe verzuimorganisatie’ bij zelfsturing.

Aan het onderzoek werkten organisaties mee uit de verpleeg-, verzorging- en thuiszorg (VVT), verstandelijke gehandicaptenzorg (GHZ) en de geestelijke gezondheidszorg (GGZ).

Zorginstellingen kunnen de ‘best practises’ verkrijgen via het gratis online programma ‘Grip op verzuim en regie bij zelfsturing’ op www.mariekewerkt.nl