Bedrijven nemen in 2016 meer maatregelen rond veiligheid en gezondheid dan in 2014. Het niveau ligt echter lager dan in 2007.
De aandacht voor arbobeleid houdt mogelijk verband met economische ontwikkelingen. Dit blijkt uit de Arbobalans 2016.
Contract met arbodienst
In 2016 is een toename zichtbaar van het aandeel bedrijven dat invulling geeft aan de kernbepalingen rond veiligheid en gezondheid op het werk.
Het gaat om het hebben van een contract met een arbodienst, ziekteverzuimbeleid, preventiemedewerker, overleg met werknemers over arbobeleid en het geven van voorlichting.
Het aandeel bedrijven dat maatregelen treft varieert van 45 procent (aanwezigheid risico-inventarisatie & evaluatie) tot 75 procent (contract met arbodienst en het geven van voorlichting).
Uitgedrukt in werknemers betreft dat 83 procent, respectievelijk 96 procent van alle werknemers. De meeste werknemers werken namelijk bij grotere bedrijven die meer doen aan arbobeleid dan kleinere ondernemingen. De extra aandacht voor arbobeleid houdt mogelijk verband met economische ontwikkelingen.
Beroepsziekten: forse ziektelast
Ruim 3 procent van alle werknemers in Nederland zegt in 2014 een beroepsziekte te hebben opgelopen die is vastgesteld door een arts.
In 2013 stierven naar schatting ruim 4.100 mensen aan een beroepsziekte van wie ruim driekwart na hun pensioen. Beroepsziekten veroorzaken 5 procent van de totale ziektelast in Nederland en veroorzaken veel extra verzuim. Zo verzuimt een werknemer met een beroepsziekte gemiddeld 31 dagen per jaar. Dat is 25 dagen meer dan een werknemer zonder beroepsziekte.
Aandoeningen aan het bewegingsapparaat en psychische aandoeningen veroorzaken de hoogste ziektelast.
Werkgerelateerde kosten belopen minstens 8 miljard euro
Arbeidsongevallen en werkgerelateerde aandoeningen brengen hoge kosten met zich mee. Naar schatting zijn de totale kosten van loondoorbetaling bij werkgerelateerd verzuim 4,7 miljard euro op jaarbasis.
De kosten van arbeidsongeschiktheid veroorzaakt door het werk, bedragen jaarlijks 1,9 miljard euro. De zorgkosten voor personen met een arbeidsgerelateerde aandoening zijn 1,4 miljard euro. Daarmee zijn nog niet alle mogelijke kosten in beeld gebracht.
Europees Perspectief
De kwaliteit van de arbeid in Nederland is gunstig vergeleken met andere Europese landen. Werkenden in Nederland voelen zich gezonder, zijn minder emotioneel uitgeput, meer bevlogen in het werk en zeggen tot een hogere leeftijd te kunnen doorwerken.
Ook staan ze minder bloot aan arborisico’s dan in de rest van Europa. Een uitzondering is agressie en geweld dat in Nederland juist relatief vaak voorkomt, vooral in de dienstensector.
Ook verzuimt de Nederlandse werknemer meer (4 procent) dan gemiddeld in Europa  (3 procent), maar het werkgerelateerde aandeel in het verzuim is lager.
Arbeidsongevallen met verzuim komen in Nederland iets minder vaak voor dan gemiddeld en het aantal dodelijke arbeidsongevallen is in Nederland het laagst van alle Europese landen.
De Arbobalans wordt tweejaarlijks door TNO samengesteld, in samenwerking met het CBS, RIVM en het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, met steun van het ministerie van SZW.