Om de zoveel jaar komt een groep klachten op en verdwijnt weer. Net zoals er “vergeten groenten” zijn, zo zijn er ook “vergeten klachten”.
Een bundel van klachten – zeg maar een “klachtenbuffel” – waarvan wij dokters vaak maar mondjesmaat weten hoe ze ontstaan.
In het verleden hadden we de klachtenbundel hyperventilatie (komt overigens weer terug merk ik). RSI komt weinig meer voor, maar de klachtenbundel burn-out lijkt hardnekkiger.
Een van mijn cliënten was nog jong en had alle signalen en klachten van overspannenheid. Bingo: overbelasting! Burn-out volgens zijn huisarts. Maar wat bleek? Zijn werk was veel te simpel voor hem! Hij had geen burn-out, hij was totally bored-out! De bore-out is een raar mechanisme.
Stel, je rolt ergens in een willekeurige baan en dat bevalt wel. Tijdelijk natuurlijk, want je hebt toekomstplannen. Je hebt weliswaar te simpel werk, maar dat zie je anders: je gaat me daar toch bewijzen dat je het goed kunt! En je baas drukt zijn stempel er nog eens stevig op: hij geeft je steeds meer simpel werk en laat niet na om te zeggen dat anderen het werk misschien nog wel beter kunnen.
Dit explosieve mengsel van perfectionisme, subassertiviteit en gebrek aan inzicht bij jezelf en je chef zorgt voor klachten. En je niet goed voelen is nou net wat je niet wilt. Nee, je moet je juist altijd goed voelen!
Anders voel je je schuldig, of kom je niet hogerop. Dus niks laten merken en nog een schepje er bovenop. En zie, er ontstaan nog meer klachten.
Een explosief mengsel van perfectionisme, subassertiviteit en gebrek aan inzicht bij jezelf en je chef zorgt voor klachten
Zo ontstaat langzaam maar zeker een spiraal naar beneden, met steeds minder energie en uiteindelijk minder emoties; die emoties zijn “op”, burn-up.
Dit is hét recept voor bore-out: té hard trekken aan té weinig.
Vervang je nu “te simpel werk” door “teveel werk” of door “werk dat steeds weer iets van je vraagt wat je niet in huis hebt”, dan krijg je een burn-out.
Vervang je “te simpel werk” door “privéproblemen” of “langdurige overvraging”, dan kun je RSI, chronische vermoeidheid, of een burn-out ontwikkelen. Er ontstaan dus klachtenbundels, maar met een andere hoofdklacht. De dokter stelt dan een andere diagnose, maar vaak ligt hetzelfde probleem eraan ten grondslag.
Toegegeven, alles heet burn-out tegenwoordig. Ach, eigenlijk maakt het ook niet uit hoe ze het noemen, de cliënt wil een verklaring: hoe komt het toch dat ik mij niet goed voel? Zonder medische verklaring geen legitimatie. Zonder diagnose geen excuus om te FALEN.
Wat kunt u als werkgever bijdragen aan deze klachtenbundels? Kijk eens goed waar uw werknemer uit het spoor ging lopen. Ooit was u zo gelukkig met elkaar, nu presteert hij weinig meer, althans dat vindt u.
Wanneer begon de mismatch? Waar groeide u uit elkaar? Welke zaken speelden en spelen nu nog? Verwacht u nog steeds hetzelfde van hem, of is de wederzijdse verwachting veranderd? En wat wilt u in de toekomst met elkaar? Welke zaken zijn oplosbaar en te verbeteren? Een gedegen probleemanalyse en plan van aanpak dus. En stilzitten en thuis blijven? Rust? Rust roest!
