De meeste mensen herstellen snel en goed van COVID-19. Een belangrijk deel houdt echter maandenlang klachten en beperkingen. Schattingen lopen op dit moment uiteen van 10 tot maar liefst 35 procent na 8 tot 12 weken.
Bedrijfsartsen zien deze mensen nu, na de acute fase, in hun spreekkamer met aanhoudende klachten die hun werkvermogen benadelen. Zo blijkt uit een ledenpeiling van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB).
Het is onvoorspelbaar wie langer klachten houdt. Ook jongeren en mensen met een in eerste instantie milde infectie, melden langdurige beperkingen. De klachten variëren sterk en beïnvloeden vaak in hoeverre mensen weer aan het werk kunnen. Dit alles is onderdeel van een nog jong ziektebeeld.
Met de nieuwe, dynamische leidraad ‘Herstel & Re-integratie in het kielzog van COVID-19’ biedt de NVAB bedrijfsartsen de actueel beschikbare wetenschappelijke onderbouwing op dit nog onbekende terrein, zodat werkenden het advies krijgen dat ze nodig hebben bij het herstel van COVID-19.
Onderbouwing bieden voor hersteladviezen
Ruim vierhonderd bedrijfsartsen deelden hun ervaringen in de ledenenquête. Kenmerkend voor het klachtenbeeld is dat zowel de mate als het verloop van herstel van functioneren varieert.
Bedrijfsartsen zien ook mensen waarbij de klachten gedurende herstel steeds afnemen en weer opvlammen. Bedrijfsartsen geven aan behoefte te hebben aan kennis over een effectieve aanpak.
Het gebrek aan onderbouwing voor adviezen door wetenschappelijke of empirische kennis, kan er nu voor zorgen dat werknemers beperkt steun ervaren van hun bedrijfsarts (“omdat die het ook niet weet”).
De NVAB merkt ook dat verwijzing naar revalidatietrajecten met grote zorgvuldigheid moet gebeuren, vanwege het gevaar dat te snel of eenzijdig op conditie-opbouw wordt ingezet.
Doseren en balanceren lijken vooralsnog cruciaal bij de behandeling van Long-COVID patiënten, ook omdat klachten na een betere periode opnieuw de kop op kunnen steken.
Integrale aanpak
Ook is een integrale aanpak van belang, omdat COVID-19 een multi-systeemaandoening is waarbij meerdere organen zijn aangetast. Als arts moet je alle symptomen en factoren goed kunnen beoordelen, waarbij je samenwerkt met en verwijst naar andere geneeskundig specialisten voor de juiste zorg.
Het aanhouden van klachten na coronabesmetting wordt aangeduid met ‘Long-COVID’ of ‘post acute sequelae of COVID-19’ (PASC). Doordat ziekte en herstel onvoorspelbaar verlopen, is de belangrijkste boodschap nu: geef advies op maat en luister heel goed.
Wat is er medisch aan de hand, hoe gaat deze werkende daarmee om, wat zijn de werkeisen en hoe verhoudt dit alles zich tot elkaar?
Onderzoek naar functioneren met en na PASC
De wetenschap verzette het afgelopen jaar veel werk in onderzoek naar de acute fase. Hoe het daarna verder moet, is echter nog bijna onontdekt gebied. Onderzoeken daarnaar komen nu steeds meer op gang.
Daarom verzamelt de NVAB de actuele wetenschappelijke kennis over corona en COVID-19 in de dynamische leidraad ‘Herstel & Re-integratie in het kielzog van COVID-19’.
De leidraad wordt regelmatig geactualiseerd door een NVAB-werkgroep, zodat bedrijfsartsen steeds de meest recente wetenschappelijke informatie kunnen gebruiken bij de herstelbegeleiding van de groeiende groep werknemers met PASC.
