Vraag:
Kun je een organisatiecultuur veranderen?

Antwoord:
Ja, dat kan, maar het is niet makkelijk. De vraag is ook of je een hele cultuur wilt veranderen, of alleen een bepaald aspect ervan.

Cultuur is geen vast gegeven. Het is een optelling van de normen en waarden die binnen een organisatie gedeeld worden en het gedrag van mensen. Een groot deel van cultuur is niet zichtbaar en is moeilijk expliciet te maken.

Een groot cultuurveranderingstraject leidt vaak niet tot de gewenste resultaten. Bekende valkuilen die dit veroorzaken zijn:

  • Onduidelijkheid over wat cultuur precies is.
  • Onduidelijkheid over de gewenste cultuur en het gewenste gedrag.
  • Cultuurverandering vanaf bovenaf opgelegd aan de rest van de organisatie.
  • Teveel, te groots en te snel willen.
  • Eerdere veranderingstrajecten zijn al ‘mislukt’.

Hoe pak je een cultuurverandering dan wel aan?

  • Wat is de urgentie: is een cultuurveranderingstraject echt nodig of kun je ook één aspect ervan aanpakken?
  • Denk goed na over het doel: wie zou wat precies willen veranderen en waarom? Wat is de opbrengst van de verandering, waar krijgen mensen energie van?
  • Start klein en vier je successen.
  • Betrek de gehele organisatie erbij en geef mensen de kans om écht mee te doen en te denken.
  • Zorg dat het management het goede voorbeeld geeft.
  • Wees helder in je communicatie: vertel wat er gaat gebeuren, waarom, wie daarbij betrokken zijn en hoe het proces gaat verlopen. Vergeet vooral ook niet te luisteren.
  • Evalueer tussentijds en laat ruimte in het traject voor aanpassingen.

Pauline Miedema, arbeids- en organisatiedeskundige en directeur/eigenaar, de zebra-fabriek