Het ziekteverzuim van werknemers bij bedrijven en overheid was in het derde kwartaal van 2020 4,4 procent. Dit betekent dat van elke duizend te werken dagen er 44 werden verzuimd wegens ziekte.

In het derde kwartaal een jaar eerder was het verzuim 4,0 procent. In vrijwel alle bedrijfstakken was het ziekteverzuim hoger dan een jaar eerder, maar in het onderwijs en bij het openbaar bestuur en de overheid was het lager.

Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

Meer verantwoordelijkheid jegens collega’s

Een verklaring voor het lagere verzuim in het onderwijs zou volgens bedrijfsarts Corné Roelen kunnen zijn dat er mogelijk meer verantwoordelijkheid jegens collega’s wordt gevoeld en er daarom minder snel ziek gemeld wordt.

Roelen: “Maar dat is slechts een gevoel dat ik vanuit spreekuurcontacten heb. Wat ik zelf merk is dat mensen die bij gemeenten en overheid werken sinds maart veelal thuiswerken. Thuiswerken gaat gepaard met minder ziekmeldingen dan wanneer mensen op hun werkplek zijn. Dat zien we binnen Arbo Unie nu ook weer; in week 49 waren er zelfs 25 procent minder ziekmeldingen dan normaal in deze tijd van het jaar.”

Claudia Klarenbeek, werkzaam bij Volandis: “In het onderwijs, waar de ventilatie bij de scholen vaak nog niet op orde is, wordt door de coronacrisis vooral door oudere en kwetsbare docenten vaak preventief thuisgewerkt. Hierdoor treedt er juist minder ziekte door besmetting op. Als een kleine school veel docenten in de risicogroep heeft zitten moeten ze sowieso overschakelen op thuisonderwijs.”

In elk van de eerste drie kwartalen van 2020 was het ziekteverzuim iets hoger dan in hetzelfde kwartaal van 2019. Omdat in deze enquête niet wordt gevraagd naar de reden van het verzuim, is het niet mogelijk om de invloed van de coronapandemie vast te stellen.

Het verzuim is jaarlijks het hoogst in het eerste en in het vierde kwartaal (winter en herfst). In het eerste kwartaal van 2020 was het ziekteverzuim 5,2 procent, tegen 4,7 procent in hetzelfde kwartaal van 2019. In het tweede en derde kwartaal van 2020 lag het ziekteverzuim op achtereenvolgens 4,5 en 4,4 procent (4,3 en 4,0 procent in 2019).

Daling ziekteverzuim in onderwijs en bij overheid

In vrijwel alle bedrijfstakken lag het ziekteverzuimpercentage in het derde kwartaal van 2020 hoger dan een jaar eerder. Maar er was in enkele gevallen sprake van een daling: in het onderwijs bedroeg het verzuim in het derde kwartaal 4,2 procent (5,1 procent in 2019), bij het openbaar bestuur en overheidsdiensten 4,5 procent (5,0 procent in 2019).

Het verzuim door ziekte was in de gezondheids- en welzijnszorg met 5,9 procent opnieuw het hoogst (5,2 procent in het derde kwartaal van 2019). Vooral onder werknemers in de verpleeg- en bejaardentehuizen is het verzuim door ziekte hoog, met 7,0 procent (6,3 procent een jaar eerder). De horeca en de landbouw kennen traditioneel gezien het laagste ziekteverzuim.

In het derde kwartaal van 2020 is dit juist in deze bedrijfstakken het sterkst toegenomen. In de horeca steeg het verzuim van 2,6 procent (in 2019) naar 4,1 procent, in de landbouw van 2,5 naar 3,7 procent. De overige dienstverlening, met onder meer kappers, wasserijen, sauna’s en zwembaden, kende ook een bovengemiddelde toename.

Hoogste ziekteverzuim eerste drie kwartalen sinds 2003

In de eerste drie kwartalen van 2020 was het ziekteverzuim gemiddeld 4,7 procent. In de afgelopen twintig jaar was dit voor het laatst in 2003 zo hoog. In 2019 was het gemiddelde verzuim door ziekte in de eerste drie kwartalen 4,3 procent.

De toename van het gemiddelde verzuim over de eerste drie kwartalen van 2020 is vooral terug te zien in de horeca: 3,5 procent tegen 2,6 procent in 2019. In de afgelopen twee decennia was het gemiddelde ziekteverzuim in de eerste drie kwartalen uitsluitend in 2000 en 2001 hoger in deze bedrijfstak.

Alleen in het onderwijs (4,8 procent) en in het openbaar bestuur (5,2 procent) daalde het gemiddelde verzuimpercentage over de drie kwartalen ten opzichte van 2019.

>>> Meer lezen over ziekteverzuim