Zorgen om mentale gezondheid blijven heet hangijzer op werkvloer

Een aanzienlijk deel van de Nederlandse werknemers kampt met mentale gezondheidsproblemen waar hun werk onder lijdt. Eén op de drie geeft aan hier last van te hebben.

Dit percentage kan niet los gezien worden van de hoeveelheid stress op het werk, die nog steeds hoog is en door één op de tien werknemers zelfs dagelijks wordt ervaren.

Tegelijkertijd is een lichte verbetering zichtbaar in de aandacht van werkgevers voor de mentale gezondheid van hun medewerkers.

Dat blijkt uit het onderzoek People at Work 2022: a global workforce view, uitgevoerd door het onderzoeksinstituut van HR- en salarisdienstverlener ADP.

Ondersteuning bij mentale gezondheidsproblemen licht verbeterd

Van de Nederlandse respondenten geeft één op de drie aan dat zijn of haar werk lijdt onder een slechte mentale gezondheid. Dat is wat lager dan het Europese gemiddelde (44 procent), maar nog steeds een erg hoog gedeelte van werknemers dat kampt met mentale gezondheidsproblemen waardoor het werk negatief wordt beïnvloed. Opvallend was dat in Italië zelfs twee op de drie (67 procent) werknemers ditzelfde aangeeft.

De ondersteuning van werkgevers op het vlak van mentale gezondheid op het werk lijkt, vergeleken met vorig jaar, wel wat verbeterd. Van de Nederlandse respondenten voelt 61 procent zich gesteund door hun managers op dit vlak, waarvan 23 procent zelfs sterk. In het onderzoek van 2021 was dit totaal 45 procent en voelde 15 procent zich sterk gesteund door hun manager of leidinggevende.

Het percentage dat zich niet gesteund voelt door hun meerdere in de aandacht voor mentale gezondheid, daalde van 24 procent vorig jaar naar 17 procent nu.

Stress op het werk nog alom aanwezig

Uit het ADP onderzoek blijkt dat 11 procent van de Nederlandse respondenten elke dag stress ervaart op het werk. Dat is ongeveer de helft van het gemiddelde van de werknemers in alle bevraagde Europese landen (21 procent).

Toch is stress op de werkvloer in Nederland alom aanwezig. Zo ervaart een vijfde (21 procent) van de Nederlandse respondenten dit twee tot drie keer per week en nog eens 18 procent elke week. 11 procent procent ervaart zelfs dagelijks stress. Slechts 14 procent gaat zorgeloos door de werkweken heen en ervaart nooit stress op het werk.

Onder Nederlandse werknemers blijken het vooral de jongeren en jong volwassenen die het vaakst kampen met stress op het werk. In de leeftijdscategorie 18-24 jaar heeft 64 procent hier wekelijks of vaker mee te maken, onder 25-34 jarigen is dit zelfs 65 procent.

Vijfenvijftig plussers ervaren relatief het minst vaak stress met gemiddeld 45 procent die dit minimaal elke week of vaker ervaart.

Oorzaken van stress

Wat noemen de respondenten als oorzaak van de stress onder werktijd? Het antwoord dat Nederlandse werknemers het vaakst geven, is de toegenomen verantwoordelijkheid als gevolg van de pandemie (25 procent). Ook de lengte van werkdagen (22 procent), technische problemen (18 procent), flexibiliteit van werkuren, baanzekerheid (beide 16 procent) en de vraag of iemand gevaccineerd is (15 procent) werden regelmatig genoemd.

Niet al deze oorzaken zijn door de pandemie veroorzaakt, maar duidelijk is wel dat de gevolgen van de coronacrisis nog steeds doorwerken op onze mentale gezondheid.

Gevraagd naar wat hun werkgever doet om hun mentale gezondheid in positieve zin te bevorderen, antwoordt ruim een kwart van de Nederlandse respondenten, dat er meer communicatie is en de werkgever vaker even ‘op de lijn komt’. 20 procent geeft aan dat er vrije dagen worden gegeven om het welzijn te bevorderen, 19 procent noemt teambuildingsactiviteiten en nog eens 16 procent geeft aan, dat ze na werktijd geen berichten van werk meer hoeven te bekijken/beantwoorden.

Toch noemt ook ruim een kwart nog dat de werkgever helemaal niks doet om hun mentale gezondheid te bevorderen.

Hoge werkdruk onder ICT’ers

Uit een ander onderzoek van Devoteam blijkt, dat bijna de helft (44 procent) van de Nederlandse IT-professionals geeft aan een hoge werkdruk te ervaren. Mede daardoor heeft ruim een kwart (27 procent) moeite om werk en privé gescheiden te houden. Maar liefst 20 procent van de IT’ers voelt zich zelfs verplicht om in privétijd te werken.

Bijna de helft van de IT-professionals geeft aan weleens wakker te liggen vanwege werk en 23 procent van de werknemers heeft als gevolg hiervan weleens last van burn-out klachten, zoals vermoeidheid, hoofdpijn en slapeloosheid.

Een meerderheid voelt zich wel mentaal gezond en om dat te blijven, doet een derde van de IT’ers aan mediteren of lezen zij literatuur gericht op het behouden van de mentale gezondheid.

Kansen door krapte op de arbeidsmarkt

De huidige situatie op de arbeidsmarkt biedt kansen voor zowel werknemers als werkgevers. Zo verwacht twee derde van de werknemers een hoger salaris te kunnen vragen vanwege de krapte.

Maar medewerkers verlangen ook voorwaarden die aansluiten op hun persoonlijke wensen en levensfase. Zo vindt de helft (54 procent) het belangrijk om zelf hun werktijd te kunnen bepalen en hecht 38 procent waarde aan het kunnen kiezen van de werklocatie.

Door invulling te geven aan deze persoonlijke wensen creëren werkgevers een prettige werkomgeving en binden zij werknemers aan hun organisatie.