Werkgevers lijken in 2019 nog steeds te discrimineren op migratieachtergrond, maar wel minder ten opzichte van 2015.
Uit onderzoek op basis van fictieve cv’s blijkt dat werkgevers significant vaker reageren op cv’s van mensen zonder migratieachtergrond.
Het onderzoek van Panteia, in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, laat ook zien dat werkgevers niet discrimineren op basis van leeftijd. Daar was in 2015 nog wel bewijs voor. Van discriminatie op basis van geslacht was zowel in 2015 als in 2019 geen sprake.
Krappe arbeidsmarkt
Dat arbeidsmarktdiscriminatie is afgenomen ten opzichte van 2015, komt volgens de onderzoekers waarschijnlijk door de krappe arbeidsmarkt die een gunstig effect heeft op de arbeidsmarktpositie van oudere werkenden en personen met een migratieachtergrond.
Dat betekent dat, onder andere economische omstandigheden, discriminatie op de arbeidsmarkt ook weer kan toenemen. Daarom is er doorlopend aandacht nodig voor arbeidsmarktdiscriminatie. Zo schrijven minister Koolmees en staatssecretaris Van Ark in een brief die deze week naar de Tweede Kamer is gestuurd.
Inclusieve werkomgeving
Met het ‘Actieplan Arbeidsmarktdiscriminatie’ zet het kabinet in op het tegengaan van discriminatie op de arbeidsmarkt en het stimuleren van een inclusieve werkomgeving. Eerlijke werving- en selectieprocedures dragen bij aan gelijke kansen op de arbeidsmarkt.
Deze week is de internetconsultatie over de wet toezicht discriminatievrije werving en selectie van start gegaan. Werkgevers zijn straks verplicht om beleid te voeren ter voorkoming van discriminatie bij werving en selectie.
Boetes
Werkgevers moeten bij een vacature voortaan aangeven hoe de werving en selectie verloopt en hoe daarbij discriminatie wordt voorkomen. Als daaraan niet wordt voldaan, kan de Inspectie SZW ingrijpen.
Eerst volgt een waarschuwing. Als een werkgever die negeert, kan de inspectie een boete opleggen.
De opgelegde boetes worden openbaar gemaakt. Het gaat zowel om vacatures waarvoor iemand buiten het bedrijf wordt gezocht als om vacatures waarvoor intern wordt gewerfd. De inspectie kon overigens al langer boetes opleggen als op de werkvloer wordt gediscrimineerd.
Het wetsvoorstel wordt voor het einde van het jaar aan de Raad van State aangeboden.
Geen eenduidig beeld arbeidsdiscriminatie
Verschillende instanties doen onderzoek naar arbeidsmarktdiscriminatie. Het beeld dat daaruit naar voren komt, is niet eenduidig.
Uit eerder onderzoek van het CPB blijkt namelijk dat personen met een niet-westerse migratieachtergrond te maken hebben met blijvend lagere inkomens als gevolg van achterstanden in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. Waar Panteia wijst op een afname in discriminatie op etniciteit, ziet CPB dat deze achterstanden blijvend zijn.
De achterstanden waren in 2017 ongeveer even groot als in 2003. Bovendien blijven de verschillen in inkomens tussen personen met een niet-westerse achtergrond en personen zonder migratieachtergrond over generaties heen bestaan.
Vanwege dit diffuse beeld wil het kabinet waarde verder gaan met het onderzoek naar arbeidsmarktdiscriminatie.
Bevorderen kansengelijkheid
Tegelijkertijd voert het kabinet beleid om arbeidsdiscriminatie op alle vlakken duurzaam tegen te gaan. Het bevordert daarom kansengelijkheid binnen het onderwijs en de arbeidsmarkt. En met het programma ‘Verdere Integratie op de Arbeidsmarkt (VIA)’ wordt ingezet op acht thema’s, samen met werkgevers, gemeenten en scholen, die ingrijpen op cruciale loopbaanmomenten. Voor het einde van het jaar volgt de brief over de voortgang van dit programma VIA.