Hoe staat het op vrijdag 19 maart (Wereld Slaapdag) met de slaapkwaliteit in het midden- en kleinbedrijf (mkb)?

Uit data van ArboNed blijkt dat 45 procent van de deelnemers aan een Preventief medisch onderzoek (PMO) geen goede slaapkwaliteit ervaart. Dit zijn werknemers die aan het werk zijn.

Onder werknemers die zijn ziek gemeld bij ArboNed ligt dat percentage nog hoger: 57 procent gaf aan niet goed te slapen. Hier blijkt bovendien: hoe slechter de slaapkwaliteit bij de ziekmelding, hoe langer de verzuimduur. De sleutel voor een sneller herstel ligt dus onder meer in het op tijd signaleren van slaapproblemen.

Verzuim door slecht slapen is te voorkómen

Werkgevers kunnen signalen van slecht slapen bij werknemers leren herkennen en zouden dat bespreekbaar moeten maken.

Ziet je werknemer er bijvoorbeeld vaak moe uit, is hij chagrijnig of kortaf, maakt hij vaker fouten, vraag dan eens hoe het gaat.

Vind je het als werkgever lastig beoordelen of iemand slecht slaapt, of zie je werknemers door het werken op afstand minder vaak, dan kan het wettelijk verplichte PMO een uitkomst zijn.

Werk dat energie oplevert of kost

Uit cijfers van ArboNed blijkt dat de slaapkwaliteit ook afhankelijk is van de zogenoemde ervaren energiebronnen en stressoren in het werk. Dit is in lijn met het Job Demands-Resources model. Dat model gaat ervanuit dat het werk bepaalde eisen stelt die energie kosten (job demands, of: stressoren), maar dat mensen juist ook energie krijgen van hun werk (job resources, of: energiebronnen).

Werknemers slapen bijvoorbeeld beter als ze een hoge intrinsieke motivatie voelen voor hun werk, een energiebron. Andersom geldt dat ze bijvoorbeeld minder goed slapen als er meer stressoren zijn. Met name een verstoorde werk-privébalans heeft invloed.

Slaap en corona

De impact van een COVID-19-besmetting op slaap lijkt mee te vallen, blijkt uit de cijfers van ArboNed. In vergelijking met andere fysieke klachten ervaren coronapatiënten die bij de bedrijfsarts komen wel vaker slaapproblemen, maar het is vergelijkbaar met werknemers die andere luchtwegklachten hebben.

Relatie psychisch verzuim en slaap

Er is wel een duidelijk verband tussen slaapkwaliteit en psychische klachten. Van de werknemers die zijn uitgevallen met psychische klachten geeft meer dan 85 procent aan onrustig te slapen.

Op de tweede plaats staan vrouwen die zijn uitgevallen door ziekte rond zwangerschap, bevalling en kraambed. Twee derde van hen ervaart slaapproblemen.

Onregelmatige diensten

Werknemers die onregelmatige diensten draaien, ervaren doorgaans ook meer slaapproblemen. Uit de cijfers blijkt dat zij in vergelijking met andere werknemers vooral meer moeite hebben met in slaap vallen.

Verband leeftijd en geslacht

De slaapkwaliteit lijkt te stijgen met de leeftijd: vanaf ongeveer 45 jaar neemt het aantal werknemers toe dat een goede kwaliteit van slaap ervaart. Die verbetering is vooral toe te schrijven aan de mannelijke respondenten, bij vrouwen blijft de slaapkwaliteit ongeveer gelijk. Vrouwen van alle leeftijden slapen over het algemeen slechter dan mannen.

>>>Lees ook ons dossier over slaapproblematiek