Veel Nederlanders met een arbeidsbeperking vallen tussen wal en schip

Op woensdag 22 juni jl. hebben Start Foundation en haar belangenorganisaties het manifest ‘Niet (On)beperkt Genoeg’ overhandigd aan minister Carola Schouten voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen.

Door de huidige Wet banenafspraak vallen veel Nederlanders met een arbeidsbeperking tussen wal en schip en hierdoor maken zij minder kans op het vinden van een passende baan.

Naast een uitzichtloze positie voor deze groep, betekent dit ook een gemiste kans voor de samenleving in tijden van recordkrapte op de banenmarkt.

Het overhandigde manifest pleit voor een simpeler systeem, een nieuwe wet en een gelijker speelveld voor iedereen met een beperking.

Niet (Onbeperkt) Genoeg

Uit cijfers van het CBS blijkt dat ongeveer 1 miljoen Nederlanders zichzelf als arbeidsgehandicapt beschouwen, maar niet binnen de regeling van de Wet banenafspraak vallen. Een passende baan vinden is voor hen daardoor bijna onmogelijk, terwijl de wet juist bedoeld is om meer banen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking.

Door de huidige focus binnen de wet op de smalle doelgroep Banenafspraak worden alle mensen met een beperking, maar zonder dit “vinkje” op de arbeidsmarkt gediscrimineerd en verdrongen. Werkgevers geven vaak de voorkeur aan iemand uit het doelgroepregister; de doelgroep van de Wet banenafspraak. Dit vanwege de financiële voordelen en aanvullende ondersteuning, en vanwege de huidige quotumregeling.

Start Foundation en betrokken partijen willen hier verandering in brengen en hebben daarom afgelopen maanden onderzoek gedaan naar de werking van de huidige wet. Zij boden minister Schouten naast een manifest – dat oproept tot verandering – een bundel met ervaringsverhalen én een advies aan hoe die verandering vorm te geven. Met als einddoel: nieuwe wet- en regelgeving.

Chantal Elbertsen (26) uit Nijmegen is van kinds af aan ziek. Onlangs heeft zij voor een baan bij de politie gesolliciteerd en is daarvoor aangenomen. Omdat de politie moet voldoen aan de quotumregeling moet Chantal in het bezit zijn van een ‘doelgroepregister-vinkje’, anders mag zij niet aan haar nieuwe baan beginnen. Dit vinkje heeft Chantal niet en een herkeuring kan maanden duren. “Ik heb alle instanties afgebeld, maar ik loop vast. Terwijl ik zoveel motivatie heb om aan de slag te gaan. Overheidsinstanties het UWV zijn zoveel focus op allerlei criteria, waardoor de ruimte om op maatwerk oplossingen te vinden verdwijnt. De tegenstrijdige aspecten in wet- en regelgeving zorgen ervoor dat het een enorme uitdaging is om te concretiseren wat wel en niet mogelijk is. En wie dat uiteindelijk kan en mag beslissen.’’

Onbegrijpelijke paradox

Terwijl werkgevers schreeuwen om goed personeel, staat een grote groep potentiële werknemers dus ongewenst aan de kant.

Erik Rouw, projectleider bij Start Foundation vindt dit een onbegrijpelijke paradox: “Het huidige systeem zorgt voor frustratie en uitsluiting bij een groep mensen die in rap tempo groeit. Ze worden nergens aangenomen, of participeren onder hun niveau, als gevolg van een niet werkende wet. Zij willen en kunnen veel meer, maar krijgen simpelweg de kans niet. Hierdoor blijft veel arbeidspotentieel onbenut.’’

>>> Lees ook ‘Ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt willen van betekenis zijn binnen hun werk

>>> Lees ook: ‘Een arbeidsgehandicapte aannemen? Zo doe je dat