Vitaliteit: wat is dit nu eigenlijk? Vitaliteit wordt steeds vaker genoemd als HR thema en het is een woord dat op zich nog wel uit te leggen is. Vitaal heeft natuurlijk te maken met gezondheid en we weten allemaal dat gezonde werknemers goed zijn voor de organisatie. Gezonde werknemers betekent minder verzuim en daarom minder kosten. Gezonde werknemers zijn ook productiever, positiever en gemotiveerder.
Maar hoe zorg je ervoor dat je werknemers vitaler worden? Wat houdt vitaliteit op de werkvloer in? Wat levert het je op wanneer je hiermee bezig gaat? En wat betekent vitaliteit eigenlijk precies?
We nemen je mee in de wereld van vitaliteit binnen organisaties.
Vitaliteit op de werkvloer
De letterlijke betekenis van vitaliteit is levensenergie, de hoeveelheid energie en levenskracht. Om het lekker concreet te maken, denk aan vragen zoals: waar gaan je ogen van stralen en waar kom je je bed voor uit? Dit gaat zowel om de mentale en fysieke gesteldheid van iemand, want beide dragen bij aan de energie om te leven.
Minder vitale werknemers hebben een minder goede en positieve invloed op de rest van de collega’s
Organisaties die zich richten op vitale werknemers zijn volgens deskundigen slim bezig. Vitale werknemers bruisen namelijk van de energie en inspiratie. Een werknemer zit lekker in zijn vel, heeft meer energie om het werk goed te doen, zet zich graag in voor de organisatie en is meer bevlogen en betrokken.
In tegenstelling tot een werknemer die niet of minder vitaal is. Deze werknemers heeft minder energie om het werk te doen en is minder productief. En misschien nog wel belangrijker: minder vitale werknemers hebben ook een minder goede en positieve invloed op de rest van de collega’s.
Maar dit zijn nog niet eens alle voordelen van vitale werknemers, ook al zijn dit er al redelijk wat. Volgens de Atleetfabriek werken werknemers in een vitale organisatie ook nog eens effectief samen, voelen ze zich betrokken bij de organisatie en presteren ze op de toppen van hun kunnen. En het allermooiste? Door vitale werknemers in hun kracht te zetten en gebruik te maken van hun energie, heeft de organisatie explosieve groeikracht.
Vitaliteit is een combinatie van werk en privé
Wanneer iemand thuis niet lekker in zijn vel zit, is de kans heel groot dat het op het werk ook niet helemaal gaat. Daarom gaat vitaliteit op de werkvloer veel verder dan de werkvloer zelf.
Vitaliteit begint bij bewustwording over gezond leven en de positieve gevolgen van gezond leven. In je privéleven én op het werk. Dit is ook een van de redenen dat vitaliteit helemaal niet zo’n makkelijk onderwerp is als de meesten waarschijnlijk denken. Het gaat namelijk niet alleen over goed achter je bureau zitten, een paar keer per dag een rondje wandelen, goed tillen en veilig werken. Het gaat veel verder dan dit.
Vitaliteit gaat niet alleen over de acties die helpen om vitaler te worden. Het gaat ook – of juist – om bewustwording:
- Hoe zorg je ervoor dat je werknemers zichzelf bewust worden van hun fysieke en mentale gesteldheid?
- Hoe zorg je ervoor dat ze zich ervan bewust worden dat vitaal zijn hen veel oplevert?
Het gaat er eigenlijk helemaal niet om dat jij als werkgever vitale werknemers wilt, het gaat erom dat je medewerkers zelf inzien hoe belangrijk het is dat zij vitaal zijn. Focus je daarom niet alleen op acties die vitaliteit stimuleren, maar ook op bewustwording rondom dit thema.
Een vitaliteitscoach helpt hierbij
Een vitaliteitscoach richt zich op de vitaliteit van een persoon in de meest brede zin van het woord. Het gaat hierbij niet alleen maar om de fysieke gezondheid en levensstijl, maar juist ook om mentale aspecten.
Positief denken, energie en waar kom je je bed voor uit zijn belangrijke pijlers binnen vitaliteit. Een vitaliteitscoach zorgt voor structurele veranderingen in het gedrag van mensen. Het doel is dat zij zich vitaler voelen en meer in balans zijn met zichzelf en met het leven.
WHO: 75% van alle welvaartsziekten wordt veroorzaakt door levensstijl
Door met je eigen gezondheid bezig te zijn en je leefstijl aan te passen, is de kans groot dat je minder vaak ziek bent. De Wereldgezondheidsorganisatie claimt dat ruim 75 procent van alle welvaartsziekten wordt veroorzaakt door levensstijl. Johan Mackenbach, hoogleraar maatschappelijke gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit, geeft in het NRC aan dat deze 75 procent redelijk overschat is. Hij heeft onderzocht dat 50 procent van de totale ziektelast vermijdbaar is. Deze is toe te schrijven aan bekende gedrags- en omgevingsfactoren die in theorie kunnen worden weggenomen.
Om welk percentage het ook gaat, het is een interessant gegeven dat een groot deel van ziekten vermeden kan worden door een gezondere leeftijd. Daarom wordt een vitaliteitscoach tegenwoordig steeds vaker ingezet in om werknemers, leidinggevenden en managers te begeleiden naar een vitaal leven.
Verschil vitaliteitscoach en leefstijlcoach
Een leefstijlcoach is iets anders dan een vitaliteitscoach. Ze worden wel vaak vergeleken met elkaar. Een leefstijlcoach richt zich voornamelijk op de fysieke aspecten van iemand. Het gaat hierbij om bewegen, voeding en levensstijl. Problemen als stress, diabetes en overgewicht worden bijvoorbeeld aangepakt.
Maar ook mensen die gezonder willen leven, op een andere manier willen eten of meer willen sporten, worden bijgestaan door een leefstijlcoach. Het gaat hier vooral om het borgen van veranderingen, zodat iemand zijn levensstijl daadwerkelijk verandert.
Een vitaliteitscoach richt zich ook op de emotionele, mentale en zelfs maatschappelijke kant. Hij begeleidt, motiveert en enthousiasmeert om zowel lichamelijk en geestelijk vitaal, gezond en fit te voelen.
Werken met een vitaliteitscoach
Door met een vitaliteitscoach te werken, ga je preventief aan de slag met gezondheid. Ze begeleiden werknemers die niet per se ziek zijn, maar wel vitaler in het leven willen staan. Ze hebben een integrale visie over werk, privé, fysieke en mentale gezondheid. Hierdoor is het werkgebied van een vitaliteitscoach breed. Het volgende mag je verwachten van zo’n coach:
- Het preventief en proactief aanpakken van vitaliteitsproblemen
- Advies en begeleiding bij lichamelijk, mentale en psychosomatische klachten
- Vitaliteitsmanagement binnen het bedrijfsleven
- Trainingen geven en persoonlijke begeleiding bieden om bijvoorbeeld het ziekteverzuim terug te dringen en de bevlogenheid te vergroten
- Advies om de gemiddelde vitale staat van medewerkers te behouden of te verhogen
Aan de slag met vitaliteit
Hoe ga je dan aan de slag met vitaliteit? Huur je alleen vitaliteitscoach in en maak je deze verantwoordelijk voor dit vraagstuk? Of besef je je dat vitaliteit veel breder opgepakt moet worden binnen de organisatie om het echt te laten leven?
Hopelijk dit laatste, want om je werknemers gezond en met goede energie te laten werken, is het belangrijk om hier als organisatie echt achter te staan. Gebruik deze vier punten hiervoor bijvoorbeeld:
- Stel een langetermijnvisie en -strategie rondom vitaliteit op
Zorg voor houvast en duidelijkheid over het thema vitaliteit door een een langetermijnvisie en -strategie op te stellen. Maak duidelijk dat dit niet zomaar een bevlieging is, maar dat je dit thema serieus neemt. Beschrijf je visie zonder poespas en moeilijke woorden. Maak concreet wat je voor ogen hebt, zodat het voor iedereen duidelijk is waar je hiermee heen wilt. De strategie laat zien hoe je hier wil komen, wat hiervoor nodig is, hoe je dit gaat faciliteren, maar ook wat je hierin van werknemers verwacht. - Wees open en transparant over vitaliteit communiceren
Blijf open en transparant communiceren over vitaliteit. Ook wanneer je op weerstand duidt, is het belangrijk om open te staan voor de mening en ideeën van je werknemers. Luisteren, leren en terugkoppelen zijn hierin belangrijke elementen. Neem je werknemers serieus en blijf ze tegelijk betrekken bij jouw visie. Blijf ook communiceren over vitaliteit wanneer de nieuwigheid er vanaf af, zodat het een actueel thema blijft. - Betrek werknemers
Er is vast een aantal werknemers die gezondheid, sporten, de psyche van de mens of gezond eten heel belangrijk vinden. Zoek deze werknemers bij elkaar en maak een werkgroep vitaliteit. Maak ze jouw vitaliteit-ambassadeurs. Betrek hen uitgebreid bij het creëren en opstellen van visie en de strategie en het communiceren hierover. Door werknemers te betrekken en via hen te communiceren over vitaliteit, is de kans groter dat ze andere werknemers enthousiast maken hiervoor. - Faciliteer vitaliteit
Voeg daad bij het woord. Vertel niet alleen maar dat werknemers vitaal moeten zijn, maar faciliteer hen hierin. Begeleid ze bij het vitaler worden. Begeleid ze bij de bewustwording waarom dit voor jou en voor hen zo belangrijk is. Laat met acties zien dat je vitaliteit niet alleen op papier belangrijk vindt, maar dat je hier ook echt iets aan wil doen.
Een gezonde organisatie met vitale werknemers
Vitale werknemers zorgen voor groei en innovatie, je productiviteit en je resultaten stijgen en verwacht inspirerende inzichten vanuit werknemers. Vitaliteit op de werkvloer is hiermee ineens een veel breder thema geworden dan die fraaie poster waarmee je wandelen tijdens de lunch promoot in de kantine.
